U C H W A Ł A Nr IV/19/15
Rady Gminy Dźwierzuty
z dnia 06 lutego 2015 r.
w sprawie uchwalenia gminnego programu przeciwdziałania narkomanii na terenie Gminy Dźwierzuty na 2015 rok
Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym /tekst jednolity: Dz. U. z 2013 r., poz. 594 ze zm. / oraz art. 10 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii (tekst jednolity: Dz. U. z 2012 r. 179, poz.124 z późn. zm.) Rada Gminy Dźwierzuty uchwala, co następuje:
§ 1.
Uchwala się gminny program przeciwdziałania narkomanii na terenie gminy Dźwierzuty na 2015 rok, stanowiący załącznik do niniejszej uchwały.
§ 2.
Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy Dźwierzuty.
§ 3.
Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia i obowiązuje od 01 stycznia 2015 roku oraz podlega ogłoszeniu.
Przewodniczący Rady Gminy
Arkadiusz Aleksander Nosek
Załącznik nr 1
do Uchwały nr IV/19/15
Rady Gminy Dźwierzuty
z dnia 06 lutego 2015 r.
GMINNY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII NA ROK 2015 NA TERENIE GMINY DŹWIERZUTY
Gminny Program Przeciwdziałania Narkomanii na rok 2015 stanowi uszczegółowienie działań realizowanych przez Gminę Dźwierzuty w oparciu o Ustawę z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (tekst jednolity: Dz. U. z 2012 r. 179, poz.124 z późn. zm.)
WSTĘP
Problem narkomanii to problem społeczny dotykający wszystkich środowisk, często związany jest z innym uzależnieniem w tym przede wszystkim alkoholizmem. W ostatnich latach znacznie wzrosło wśród młodzieży zainteresowanie wszelkimi środkami odurzającymi, substancjami psychotropowymi i innymi środkami ogólnie nazywanymi narkotykami. Mając świadomość istniejących zagrożeń, należy podjąć wszelkie działania, zwłaszcza profilaktyczne, zmierzające do ograniczenia rozpowszechniania narkotyków. Najskuteczniej problemy społeczne są rozwiązywane na szczeblu lokalnym, gdzie działające instytucje czy organizacje są w stanie trafnie określić charakter istniejącego problemu, jego skalę oraz podjąć adekwatne środki zaradcze. Narkomania nie jest zjawiskiem jednorodnym. Jest problemem zdrowotnym, ponieważ niesie za sobą poważne ryzyko dla zdrowia publicznego, szczególnie w kontekście chorób infekcyjnych tj. HIV, żółtaczka, choroby weneryczne. Stanowi również problem prawny czy kulturowy. Jednak narkomania to przede wszystkim kwestia społeczna. Przyjmowanie substancji psychoaktywnych może doprowadzić do uzależnienia, które powoduje wykluczenie społeczne, przyczynia się do przestępczości, bezrobocia, bezdomności, prostytucji i ubóstwa. Narkomania to choroba, która dotyka wszystkie grupy społeczne, niezależnie od wieku, wykształcenia czy też statusu materialnego. Zjawisko używania narkotyków ma z reguły także określone negatywne konsekwencje dla najbliższego otoczenia oraz zakłóca prawidłowe funkcjonowanie całego społeczeństwa, prowadząc do szeregu szkód i kosztów. Dlatego też stosowanie narkotyków nie może być kwestią, która jest obojętna społecznie.
Narkomania to nadużywanie środków psychoaktywnych, czyli narkotyków, do których zalicza się naturalne czy syntetyczne substancje oddziaływające na ośrodkowy układ nerwowy, powoduje m.in. zmiany świadomości, percepcji czy nastroju. Zjawisko narkomanii ma charakter procesu, czyli postępuje, ewoluuje i odznacza się zróżnicowaną dynamiką. Narkomania to nie tylko subkultura, ale również moda narkotykowa, która przebiega zgodnie z zachodzącymi w niej trendami. Młodzi ludzie swobodnie dokonują wyborów między dostępnymi używkami czyli alkoholem, narkotykami czy nikotyną. Moda na zażywanie narkotyków wzrasta. Powszechność narkotyków była głównie problemem miast, natomiast obecnie sięga terenów wiejskich. Substancje psychoaktywne mogą być dostępne w szkołach, na imprezach, dyskotekach oraz środowisku rówieśniczym. Istotne jest aby zapobiegać zjawisku narkomanii poprzez uświadamianie, jakie ryzyko niesie za sobą sięganie po narkotyki. Odpowiednio do stopnia ryzyka profilaktyka powinna być prowadzona na trzech poziomach tj.
Przeciwdziałanie narkomanii realizuje się poprzez odpowiednie kształtowanie polityki społecznej, gospodarczej, oświatowo – wychowawczej i zdrowotnej, a w szczególności poprzez :
DIAGNOZA ZJAWISKA NARKOMANII
Diagnozę dotyczącą zjawiska narkomanii wśród młodzieży w celu opracowania Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na rok 2015 oparto na badaniach ankietowych przeprowadzonych w miesiącu grudniu 2014 r. wśród uczniów Publicznego Gimnazjum w Dźwierzutach, Zespołu Szkolno – Przedszkolnego w Dźwierzutach, Zespołu Szkolno – Przedszkolnego w Orzynach, Szkoły Podstawowej w Rumach, Szkoły Podstawowej w Linowie oraz Szkoły Podstawowej w Kałęczynie. W przeprowadzonym badaniu wzięli udział uczniowie klas czwartych, piątych i szóstych ze szkół podstawowych oraz uczniowie klas drugich gimnazjum. Łącznie zebrano 180 kwestionariuszy. Dzięki przeprowadzeniu badania w dwóch kohortach możliwa była analiza porównawcza badanych zjawisk, w trudnym okresie życiowym związanych z okresem dojrzewania i przejścia do nowej rzeczywistości szkolnej. Badania dotyczyły opinii dzieci młodzieży na temat zachowań ryzykownych. Głównym celem badania jest diagnoza występowania zjawiska używania substancji psychoaktywnych wśród dzieci i młodzieży szkół podstawowych i gimnazjalnych.
Tabela nr 1
Udział w badaniach ankietowych
|
Szkoła |
Klasa |
Liczba badanych |
|
Publiczne Gimnazjum w Dźwierzutach |
kl. II |
64 |
|
Zespół Szkolno – Przedszkolny w Dźwierzutach |
kl. IV - VI |
57 |
|
Zespół Szkolno – Przedszkolny w Orzynach |
kl. IV - VI |
15 |
|
Szkoła Podstawowa w Linowie |
kl. IV - VI |
15 |
|
Szkoła Podstawowa w Rumach |
kl. IV - VI |
15 |
|
Szkoła Podstawowa w Kałęczynie |
kl. IV - VI |
14 |
W szkołach podstawowych w badaniach wzięło udział 116 uczniów. Z przeprowadzonych badań ankietowych wśród uczniów szkół podstawowych wynika, że uczniowie mają sporadyczny kontakt z narkotykami. Wszyscy respondenci zgodnie uważają, że problem związany z narkotykami osobiście ich nie dotyczy. Najczęściej używanym środkiem odurzającym wśród uczniów szkół podstawowych są papierosy. Na pytanie jak często palą papierosy większość respondentów twierdzi, iż pali okazjonalnie, odpowiadając na to pytanie: spróbowałem tylko raz (14 ankietowanych), natomiast 2 - 3 razy paliło 3 respondentów, z kolei wielokrotnie 2 respondentów. Nikt z ankietowanych na w/w pytanie nie odpowiedziało codziennie. Badani uczniowie papierosy otrzymują od kolegi lub rodzeństwa oraz kupują z kieszonkowego. Respondenci zapytani, czy w ich miejscowości łatwo o dostęp do narkotyków w większości odpowiadają przecząco (62 ankietowanych). Na to samo pytanie 40 ankietowanych odpowiada: trudno powiedzieć. W sposób twierdzący odpowiada zaledwie 4 respondentów. Badani uczniowie w zdecydowanej większości nie wiedzą gdzie potencjalnie mogliby kupić narkotyki. Jednak spora część badanych jest w stanie wskazać miejsca dostępu do narkotyków. W skali lokalnej 34 % (39 ankietowanych) twierdzi, że z narkotykami można zetknąć się w dyskotece, 6% (7 ankietowanych) wskazało szkołę, natomiast 2,5 % (4 ankietowanych) uważa, że z narkotykami można zatknąć się na wakacjach. Uczniowie wskazują również takie miejsca jak park i plac zabaw. Spośród badanych uczniów szkół podstawowych dwóm osobom zaproponowano używanie narkotyków, z kolei 15 osobom zaproponowano zapalenie papierosa. Uczniowie szkół podstawowych w większości uważają, że ich rówieśnicy nie zażywają narkotyków (50 ankietowanych), z kolei 6 osób twierdzi, że ich koledzy i koleżanki zażywają narkotyki. Natomiast 60 przebadanych osób nic nie wie na ten temat. Uczniowie twierdzą, że do zażywania narkotyków głównie skłaniają problemy i kłopoty w życiu osobistym (15 respondentów) jak również to, że koledzy je zażywają (9 respondentów) oraz chęć zaimponowania innym (7 respondentów). Wskazują także na takie czynniki jak: chęć poprawy sobie samopoczucia, moda na taki styl życia, reakcja na nudę i samotność, a także objaw buntu przeciwko dorosłym. Zapytano również respondentów z jakimi skutkami odmowy zażywania środków odurzających spotkali się. Na to pytanie 14 osób odpowiedziało, ze jest to wyśmiewanie, 7 osób wskazało groźby, 5 osób próby zmuszania do używania. Badani uczniowie szkół podstawowych w przypadku usiłowania do namowy lub zmuszenia do zażywania narkotyków lub palenia papierosów najczęściej o pomoc poprosiliby rodziców (95 ankietowanych), dyrektora szkoły (32 ankietowanych), pedagoga (31 ankietowanych), wychowawcę lub innego nauczyciela (22 ankietowanych), kolegę lub koleżankę (10 ankietowanych) , innych członków rodziny (10 ankietowanych). Tylko jedna osoba udałaby się z prośbą o pomoc do policji. Odpowiedzi na zadane pytanie jest więcej niż ankietowanych, gdyż część uczniów udałaby się z prośbą o pomoc do kilku osób. W porównaniu do uczniów szkół podstawowych w grupie gimnazjalistów zjawisko narkomanii jest dość powszechne. W badaniach wzięło udział 64 osoby w wieku od 14 – 17 lat. Najczęściej używanym środkiem odurzającym wśród uczniów gimnazjum są papierosy (29 ankietowanych – 45,3 %). Spośród badanych 3 osoby przyznały się do zażywania narkotyków. Na pytanie jak często palą papierosy większość respondentów twierdzi, iż pali okazjonalnie, odpowiadając na to pytanie: spróbowałem tylko raz (15 ankietowanych). 2 - 3 razy paliło 5 respondentów, natomiast wielokrotnie 7 respondentów. 12.5 % ankietowanych przyznało, iż pali papierosy codziennie. Badając młodzież gimnazjalną skupiono się także na pomiarze natężenia zjawiska używania substancji psychoaktywnych oraz problemie dostępności tych substancji wśród badanej młodzieży. Większość badanych papierosy otrzymują od kolegi (18 ankietowanych) lub kupuje z kieszonkowego (10 ankietowanych). Część respondentów przyznaje, iż papierosy bierze od rodziców lub rodzeństwa. Uczniowie gimnazjum twierdzą, iż narkotyki otrzymują od koleżanki lub kolegi, wskazują również dilera. Badani uczniowie na pytanie czy w twojej miejscowości łatwo o dostęp do narkotyków w większości przypadków odpowiadają przecząco 46, 9% (30 ankietowanych), 11 respondentów twierdzi, że w ich miejscowości łatwo zdobyć narkotyki, z kolei 23 osoby na to pytanie odpowiedziały trudno powiedzieć. Ponad 1/3 badanych gimnazjalistów nie wie gdzie potencjalnie mogliby kupić narkotyki (39% - 23 ankietowanych). Jednak spora część badanych jest w stanie wskazać miejsca dostępu do narkotyków. Wśród badanych uczniów gimnazjum 45,3% (29 ankietowanych) twierdzi, że z narkotykami można zetknąć się w dyskotece, 18,7 % (12 ankietowanych) wskazało wakacje natomiast 10,9 % (7 ankietowanych) uważa, że z narkotykami najprościej zetknąć się w szkole. Uczniowie wskazują również takie miejsca jak park i podwórko. W gronie przebadanych gimnazjalistów 13 osobom zaproponowano używanie narkotyków, z kolei aż 29 osobom zaproponowano zapalenie papierosa. Większość uczniów gimnazjum nie wie czy ich koledzy i koleżanki zażywają narkotyki ( 26 ankietowanych – 40,6 %). Natomiast 13 respondentów (20,3%) jest przekonanych, że ich rówieśnicy nie zażywają narkotyków. Z kolei aż 39,1 % gimnazjalistów twierdzi, że ich koledzy i koleżanki zażywają narkotyki. Uczniowie twierdzą, że do zażywania narkotyków głównie skłaniają problemy i kłopoty w życiu osobistym (18 respondentów), chęć zaimponowania innym (16 respondentów), chęć poprawy sobie samopoczucia (16 respondentów) oraz to, że koledzy je zażywają (16 respondentów). Wskazują także na modę na taki styl życia (9 respondentów), reakcję na nudę i samotność (8 ankietowanych) oraz objaw buntu przeciwko dorosłym (4 ankietowanych). Uczniowie zapytani o spotykane skutki odmowy zażywania narkotyków i innych środków odurzających najczęściej udzielali odpowiedzi wyśmiewanie (17 respondentów), wskazywali również na takie skutki jak groźby, próby zmuszania do zażywania, znęcanie się. 43 uczniów uważa, że ten problem ich nie dotyczy. Badani gimnazjaliści w przypadku usiłowania do namowy lub zmuszenia do zażywania narkotyków lub palenia papierosów najczęściej o pomoc poprosiliby rodziców (34 ankietowanych), innych członków rodziny (14 ankietowanych), pedagoga (14 ankietowych), wychowawcę lub innego nauczyciela (11 ankietowanych) oraz kolegę/koleżankę (10 ankietowanych). Gimnazjaliści poprosiliby również o pomoc dyrektora szkoły (7 ankietowanych) i policję (2 ankietowanych). 7 osób spośród ankietowanych zadeklarowało, że nie zwróciłoby się o pomoc do nikogo argumentując, iż sami poradziliby sobie z problemem. Odpowiedzi na zadane pytanie jest więcej niż ankietowanych, gdyż część uczniów udałaby się z prośbą o pomoc do kilku osób. Oprócz zastanowienia się nad skalą tego problemu zapytano się także o weryfikację przekonań i wiedzy o szkodliwości substancji psychoaktywnych. Badani uczniowie Publicznego Gimnazjum w Dźwierzutach mają świadomość, że uzależnienie papierosów, narkotyków i innych środków odurzających jest szkodliwe dla zdrowia (59 ankietowanych – 92 %). Uzyskane odpowiedzi pozwoliły określić poziom wiedzy uczniów o występujących w ich środowisku rówieśniczym zagrożeń związanych z uzależnieniem od narkotyków. Podsumowując rozważania na temat związany z paleniem przez młodzież papierosów, oraz zażywaniem narkotyków należy stwierdzić, że papierosy nadal stanowią problem, który jest kumulowany przez narkotyki. Badani uczniowie najczęściej sięgają po papierosa w okresie przejściowym ze szkoły podstawowej do gimnazjum. Podobnie jest z sięganiem po narkotyki. Warto podkreślić, że badani uczniowie zazwyczaj są motywowani przez swoich kolegów lub koleżanki. Dotyczy to wszystkich sfer, zarówno palenia papierosów, jak również zażywania narkotyków. Z przeprowadzonych badań wśród gimnazjalistów wynika, że młodzi ludzie częściej wskazują, że „ktoś coś robi” niż sami się przyznają do tego, że np. palą papierosy lub zażywają narkotyki. Poza tym warto zastanowić się nad problemem dostępności papierosów i narkotyków przez badaną młodzież. Zgodnie z deklaracjami badani nie mają dużych problemów ze zdobyciem papierosów czy tez narkotyków, mimo tego, że sprzedaż papierosów osobom do 18 roku życia jest w Polsce zabroniona. Odnosząc się do zagadnienia skutków jakie może wywołać uzależnienie od papierosów, narkotyków bądź tez innych środków odurzających należy jednocześnie dołożyć wszelkich starań w celu edukacji młodzieży o negatywnych skutkach palenia papierosów i zażywania narkotyków z jednoczesnym edukowaniem osób dorosłych, które mogą być gwarantem przestrzegania prawa. Edukowanie to mogłoby się obywać zarówno w postaci otwartych wykładów, spotkań z młodzieżą, ale też poprzez opracowanie kampanii społecznych mających na celu, nie tyle edukację w zakresie profilaktyki ale, co wydaje się być ważniejsze, uwrażliwienie opinii publicznej na fakt, że problemy związane z paleniem papierosów i zażywaniem narkotyków nie zniknęły z życia młodego człowieka, a są nieodłącznym elementem procesu dorastania przynajmniej dla części z nich.
Wnioski wynikające z przeprowadzonych badań:
Dzięki badaniom uzyskano informację o najczęściej stosowanych przez uczniów używkach. Stwierdzono, że młodzież sięga po nie w związku z problemami i kłopotami w życiu osobistym, chęcią zaimponowania innym, chęcią poprawy samopoczucia, a także to, że koledzy zażywają. Często inspiracją do sięgania po używki jest środowisko rówieśnicze. Badania wskazały również, że wśród dzieci i młodzieży są osoby, które potrafią preferować zdrowy styl życia, mają świadomość, że uzależnienia szkodzą zdrowiu i nie boją się odmawiać w sytuacjach zagrożenia., a także wiedzą do kogo zwrócić się z prośbą o pomoc w przypadku zmuszania lub namawiania do zażywania środków odurzających.
Z przeprowadzonych badań wynika, że:
CELE PROGRAMU
ZADANIA Z ZAKRESU GMINNEGO PROGRAMU PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII
Realizatorzy i partnerzy w realizacji Programu Zapobiegania Narkomanii:
Spodziewane efekty:
ZASADY FINANSOWANIA ORAZ SPOSÓB REALIZACJI PROGRAMU
Program może ulec modyfikacji w trakcie jego realizacji ze względu na zmianę potrzeb społecznych wynikających z diagnozy problemu oraz w przypadku zmian zapisów ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii.
Gminny Program Rozwiązywania Problemów Narkomanii stanowi część Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych oraz jest uzupełnieniem zadań wynikających z Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na terenie Gminy Dźwierzuty. Zadania wynikające z Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii realizuje Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Dźwierzutach.
Głównym źródłem finansowania programu są środki Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Dźwierzutach.
Za merytoryczną i formalną prawidłowość wydatkowania środków przeznaczonych na realizację zadań z zakresu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych odpowiedzialny jest Przewodniczący Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
Upoważnia się Przewodniczącego do występowania do Wójta Gminy Dźwierzuty z wnioskiem o przeniesienie środków finansowych pomiędzy zadaniami i paragrafami wydatków w ramach Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii w Gminie Dźwierzuty.
Ewidencja księgowa z zakresu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych prowadzona jest w Gminny Ośrodku Pomocy Społecznej w Dźwierzutach.
Program został opracowany w oparciu o:
Opracowanie:
Wioletta Wacławska – sekretarz GKRPA
|
|||||||||